Badania geotechniczne niezbędne przed budową

Od kilku lat, aby uzyskać pozwolenie na budowę, niezbędna jest opinia geotechniczna. Co ten dokument musi zawierać, kto może ją wykonać. Wskazujemy też, jakie badania są niezbędne, aby wystawić tę opinię. 

Czym jest opinia geotechniczna

Od 2012 r. jednym z dokumentów, który jest niezbędny do uzyskania pozwolenia na budowę, stała się opinia geotechniczną. Opinię wydaje projektant obiektu budowlanego po analizie badań geotechnicznych gruntu. Taka opinia musi być w każdym projekcie budowlanym.

Opinia geotechniczna pokazuje, jaka jest przydatność gruntów dla budownictwa i jednocześnie ustala kategorię geotechniczną danego obiektu budowlanego lub jego części. Żeby ustalić kategorię geotechniczną obiektu, projektant musi wiedzieć, jak wygląda grunt i stosunki wodne w miejscu, gdzie będzie budowany obiekt. Do tego niezbędne są badania geotechniczne.

Opinia jest niezbędna także przy budowie domów jednorodzinnych, bo tego wymaga prawo.

Co musi zawierać opinia geotechniczna

Szczegółowość opinii geotechnicznej może być różna. W zależności od rodzaju budowli i skomplikowania stosunków wodno-gruntowych projektant decyduje, czy opinia będzie bardzo szczegółowa, czy też wystarczy krótkie, ogólne opracowanie. W dokumencie obowiązkowo muszą być dwie informacje – o przydatności gruntów do posadowienia i o kategorii geotechnicznej obiektu.

Opinia geotechniczna ma część opisową i graficzną. W części opisowej znajdują się:

  • informacje o poziomie wód gruntowych;
  • budowa geologiczna gruntu;
  • opisy poszczególnych warstw gruntu;
  • zalecenia, będące rezultatem analiz i badań geologicznych.

Niekiedy niezbędne są badania laboratoryjne , aby ustalić parametry gruntu, takie jak plastyczność czy nośność.

Część graficzna to rodzaj planu terenu budowy, na którym naniesione są punkty wierceń oraz linie przekrojów geotechnicznych. Same przekroje pokazują warstwy gruntu, łącznie z ich miąższością.

Badania geotechniczne – co to takiego

Aby projektant mógł wydać opinię geotechniczną, musi się szczegółowo zapoznać z budową gruntu, który jest na terenie przyszłej budowy, a w szczególności warunki wodno-gruntowe. Do tego są niezbędne badania geotechniczne.

Podczas badań ustala się typy gruntów, które występują na badanym obszarze, ich rozmieszczenie oraz głębokości i grubość poszczególnych warstw. Najważniejsze są oczywiście dane o warstwie nośnej.

Dla inwestora, szczególnie, gdy planuje budowę budynków podpiwniczonych, istotne jest stwierdzenie, na jakiej głębokości pojawia się woda gruntowa oraz jakie są wahania jej poziomu. Niekiedy okazuje się, że na danym gruncie, bez użycia specjalnych technologii nie można lokalizować budowli. Badania pokazują też, w jaki sposób można dobrze zabezpieczyć budynek przed wodą opadową, tak, by nie tworzyły się nieprzyjemne kałuże oraz jakie zabezpieczenie fundamentu przed wodą gruntową należy użyć.

Badania geotechniczne dają też projektantowi odpowiedź na pytanie, jakich fundamentów należy użyć, żeby budowla była bezpieczna i stabilna oraz czy niezbędne są dodatkowe zabiegi np. palowanie.

Jak wyglądają badania

Badania geotechniczne rozpoczyna wykonanie przynajmniej 3 otworów badawczych. Ich usytuowanie nie jest przypadkowe. Musi je wskazać geotechnik, który przeprowadza badania. Najlepsze wyniki otrzymuje się, gdy już znane jest miejsce posadowienia budowli. Jeśli działka jest duża, a miejsce budowy nie jest dokładnie określone, należy wykonać więcej otworów.

Otwory wierci się na głębokość co najmniej 2 m poniżej poziomu posadowienia fundamentów. Dla budynku niepodpiwniczonego będzie to ok. 3 m. Przy domach podpiwniczonych głębokość wiercenia wzrasta do 6 m.

Z odwiertów technik pobiera próbki wody i gruntu. Często wymagają one dodatkowych badań w laboratorium, aby ustalić np. spoistość poszczególnych warstw i ich nośność.

W przypadku natrafienia na piasku lub żwiru, przeprowadza się dodatkowo specjalne sondowanie, żeby stwierdzić, jakie jest ich zagęszczenie oraz inne własności mechaniczne. Wykonuje się to przy pomocy specjalnej sondy, którą się wbija, wciska oraz wkręca w grunt. Analiza użytych sił daje obraz własności tych niespoistych gruntów.

Same wiercenia zajmują kilka godzin, a wykonanie dokumentacji trwa około tygodnia.

Wybór firmy badawczej

O ile duże firmy często we własnym zakresie przeprowadzają badania geotechniczne, to inwestor budujący dom jednorodzinny takiej możliwości nie ma. Musi wynająć firmę, która wykona badania na jego działce. Czym należy się kierować przy wyborze firmy.

Przede wszystkim od razu należy zrezygnować z wyjątkowo tanich propozycji. Firma, która oferuje wyniki badań na podstawie jednego odwiertu nie jest wiarygodna. Warunki gruntowe potrafią się szybko zmieniać, więc trzy odwierty to absolutne minimum.

Zwykle koszt jednego odwiertu to ok. 100 – 150 zł za metr. Minimalna ilość odwiertów to trzy, więc trzeba się przygotować na wydatek od 1000 do 2000 zł. Oczywiście ceny mogą się różnić w zależności od regionu kraju i głębokości odwiertu. Koszty mogą wzrosnąć, gdy konieczne jest przeprowadzenie co najmniej dwóch serii wierceń w różnych porach roku.